Yazıhan ilçesi Malatya ilimize bağlı 13 ilçesinden biridir. Malatya il merkezine yaklaşık 40 km uzaklıkta bulunan bu ilçemize ulaşmak için şehir merkezinden kalkan dolmuşlarla ulaşılabilir. Ayrıca ilçemizde Karayolu ulaşımı olarak, ilçenin kuzeyinden geçen Malatya ilini Karadeniz Bölgesine bağlayan D 850 karayoludur. Akdeniz Bölgesini Karadeniz Bölgesi ve Doğu Anadolu Bölgesine bağlayan Demiryolu ilçemizde geçmektedir.
İlçemiz de bulunan yolların Önemli ticaret yollarından olup, M.Ö. 111 ve 11. yüzyılda Çin’in başkenti Pekin’den başlayıp M.S 14.yüzyıla kadar uzanan İpek Yolu- Bakır Yolu kervanlarının konakladığı Suriye-Malatya, Gürün-Kayseri, Hekimhan-Sivas yolu üzerinde yer almıştır.
İlçemizin 2010 yıllı itibari ile toplam nüfusu 17.211’dır. İlçemizin tarihi çok eskiye dayanmaktadır.
ilçemizin tarihini kısaca kronolojisini verelim.
1936: İlçe daha önce mezra konumundaydı. Bu tarihte demiryolu getirilmiştir.
1937: Bu tarihte ise Karayolunun gelmesi köy olmuştur.
1947: Bu tarihte Nahiye statüsüne kavuşmuştur.
1990: Bu tarihte çıkan bir kanunla İlçe olmuştur.
İlçemizin gezi rehberine bir göz atalım:
İlçemizde arazinin dağlık olması ve yeryüzü şekilleri ile yayla ve dağ turizmine müsait, yeşili ve tarihi dokusuyla turizme açık bir alandır. Bunlar:
Buzluk Mağarası: İlçemizin merkezine bağlı Buzluhan Köyünde bulunur. İlçe merkezine yaklaşık 10 km uzaklıktadır. Mağaranın çevresinde o döneme ait mezar, kilise ve çeşitli kalıntılara rastlanmıştır. Mağaraya baktığımızda insan yüzü andırıyor. Burada bulunan 3 kayanın içinde yaklaşık 40-50 oda şeklinde harabeler bulunur. Bu Mağaranın tunç devrine ait olunduğu söylenilir. Ayrıca burada bulunan yapıların Hitit ve Bizanslara ait izlere de rastlanmıştır. Ayrıca bu mağaranın ismi Anasur olarak da bilinir. Buraya yolunuz düşerse mutlaka uğramalısınız.
Hasan Patrik Cami: Bu cami ilçe merkezine bağlı Fethiye Mahallesinde bulunur. 1556 yıllında Abdullah Selamoğlu Mustafa Paşa tarafından yaptırılmıştır. Cami Osmanlı eseri olup Kanuni Sultan Süleyman’ın son saltanat döneminde inşa edilmiştir. Cami Osmanlı dönemin en parlak devrinde yapılmıştır. bu nedenle mimarisine özen gösterilmiştir. Ayrıca bu cami sadece ibadet yeri değil çok amaçlı olarak yapılmıştır. Bunu hem kitabesinde hem de planında anlayabiliyoruz.
Selçik Mağarası: Bu mağara İlçemizin merkezine bağlı pirinçli köyünde bulunur. İl merkezine 28 km uzaklığındadır. Bu mağara çevresinde bulunduğu mağaraların en büyüğüdür. Bu mağara yörenin en güzel doğa güzellikleri arasındadır. Fakat bu mağara henüz turizme kazandırılmadı. Zarar verilmemesi için üstü toprakla örtünmüştür.
Sonuç olarak bu ilçemize yolunuz düşerse bu yapıları ziyaret etmelisiniz. Ayrıca Fethiye Höyük, Hacı Höyük, İriağaç Köyü Ünür Mezrası Kalesi de tarihi yapılar olarak gezilip görülebilir yerlerdir.
