Nerede: Erzurum
Nasıl gidilir: Şehrin her noktasında toplu taşıma araçları ile ulaşılabilir.
Hangi bölgede: Doğu Anadolu Bölgesi
Ülkemizin kurtuluşu bağımsızlığı ve bugünlere gelinmesine vesile olan Erzurum İlimizde bulunan Kongre binası ile ilgili gözlemlerimizi aktaracağız.
Kurtuluş savaşı yıllarında bütün ülkemiz dış güçler tarafında işgal edilmiş durumdaydı. Bunu gören Mustafa Kemal 19 mayıs 1919 tarihinde Samsuna çıkıyor. Ondan sonra havza genelgesi yayınlıyor. 3 temmuz günü ise Erzurum’a geliyor. Burada padişaha bir telgraf çekip askerlik görevini bıraktığını söylüyor. ‘Sine-i millette’ çekiliyor. Burada çeşitli görüşmelerde bulunan Mustafa Kemal, Kazım Kara Bekir ile birlikte burada bir bölgesel bir kongre yapmayı düşünüyorlar. Burada yapılan kongreye 53 delege katılıyor. Kongre yaklaşık 2 hafta sürüyor burada ülkemizin geleceği için çok önemli kararlar alınıyor.
Milli mücadelenin başlangıç kongresi olarak bilinen bu bina (1877-1878) yıllarında Osmanlı-Rus savaşından sonra bu bina ortaokul binası olarak inşa ediliyor. Daha sonra 1924 yıllında burada çıkan büyük bir yangınla büyük bir hasar görüyor. 1925 yıllında tekrar onarılıp ilkokul olarak açılıyor. 1940 yıllında ise Atatürk Yapı Sanat Okulu olarak kullanılmaya başlamıştır. 1960 yıllında ise Atatürk ve Erzurum müzesi olarak hizmette giriyor.
Günümüzde de müze olarak kullanılan bu binada Kongreye katılan 53 delegenin adları yazılı mermer plakalar vardır. Ayrıca duvarlarda ve vitrinlerde Kongre ile ilgili tutanakların, yazışmaların, beyanname ve telgrafların fotokopileri, delegelerin fotoğrafları ile birlikte kısa biyografileri, Atatürk’ün çeşitli fotoğrafları, Onuncu yıl Nutku’nun el yazısı ile fotokopisi, Erzurum’daki tarihi anıtlardan bazılarını yağlıboya tabloları yer almaktadır.
Sonuç olarak Erzurum Kongresi ile Cumhuriyet’in temelleri bu binada atılırken, ülkemiz için ve Cumhuriyet temel taşı içinde bir başlangıç olmuştur. Buraya uğradığınızda mutlaka gelip bu binayı görmelisiniz.
